Şema alanlarından varoluşsal kaygıya giden yollar: Psikolojik esnekliğin aracı rolü

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorŞenormancı, Ömer
dc.contributor.authorCeylan, Ömer
dc.date.accessioned2025-03-10T19:05:36Z
dc.date.available2025-03-10T19:05:36Z
dc.date.issued2024
dc.departmentEnstitüler, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Psikoloji Ana Bilim Dalı
dc.description.abstractMevcut araştırmada erken dönem uyum bozucu şemalar ile varoluşsal kaygılar arasındaki ilişkilerde psikolojik esnekliğin aracı rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın örneklemini 165'i erkek 239'u kadın 404 gönüllü katılımcı oluşturmaktadır. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3, Kabul ve Eylem Formu (2) ile Varoluşsal Kaygı Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, korelasyon analizi ve aracı değişken modellerinin analizi için PROCESS Macro Model 4 kullanılmıştır. Analizlerle ulaşılan sonuçlara göre şema alanları alt boyutlarının tümü olan ayrılma-reddedilme, zedelenmiş özerklik, zedelenmiş sınırlar, diğeri yönelimlilik, aşırı tetikte olma şema alanları ile anlamsızlık, ölüm, yalıtılmışlık, özgürlük kaygıları arasındaki ilişkilerde psikolojik esnekliğin aracı role sahip olduğu bulunmuştur. Zedelenmiş özerklik şema alanı ile ölüm kaygısı arasında ise psikolojik esnekliğin aracı rolü olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca yaş değişkeni ile psikolojik esneklik, yalıtılmışlık kaygısı ve özgürlük kaygısı arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Ulaşılan sonuçlar literatür eşliğinde tartışılmış, araştırmanın kısıtlılıkları da göz önünde bulundurularak gelecekteki araştırmalar ve klinik uygulamalar için önerilerde bulunulmuştur.
dc.description.abstractThe current research aimed to investigate the mediating role of psychological flexibility in the relationship between early maladaptive schemas and existential anxieties. The study included 404 voluntary participants, consisting of 165 males and 239 females. Participants completed a Demographic Information Form, Young Schema Questionnaire Short Form-3, Acceptance and Action Questionnaire (2), and Existential Anxiety Scale. Descriptive statistics, correlation analysis, and PROCESS Macro Model 4 were used for the analysis of mediating variable models. According to the results obtained from the analyses, it was found that psychological flexibility played a mediating role in the relationships between all sub-dimensions of schema domains, including abandonment-rejection, impaired autonomy, damaged boundaries, other-directedness, and hypervigilance schema domains, and concerns related to meaninglessness, death, isolation, and freedom. However, there was no mediating role of psychological flexibility found between the impaired autonomy schema domain and death anxiety. Additionally, a significant relationship was observed between age and psychological flexibility, isolation anxiety, and freedom anxiety. The findings were discussed in the context of the literature, and recommendations for future research and clinical applications were provided while considering the limitations of the study.
dc.identifier.endpage113
dc.identifier.startpage1
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=KMB79M3N7zK1UR2WYeRgQjOskE5luziBQm-ZQMq2gVUZh3_AgGzHUT8hQccyjE0w
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12662/8506
dc.identifier.yoktezid865305
dc.institutionauthorCeylan, Ömer
dc.language.isotr
dc.publisherİstanbul Beykent Üniversitesi
dc.relation.publicationcategoryTez
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_TEZ_20250310
dc.subjectPsikoloji
dc.subjectPsychology
dc.titleŞema alanlarından varoluşsal kaygıya giden yollar: Psikolojik esnekliğin aracı rolü
dc.title.alternativePathways from schema domains to existential anxiety: The mediatory role of psychological flexibility
dc.typeMaster Thesis

Dosyalar

Koleksiyon

Tez Koleksiyonu