Alternatif finansman kaynağı olarak hibelerin KOBİ'lere etkisi: Karacadağ Kalkınma Ajansından hibe alan KOBİ'ler üzerine bir uygulama

Bu çalışmada, 5449 sayılı kanunla, 2006 yılında pilot uygulama olarak Türkiye'de iki bölgede kurulup 2010 yılında yirmi altı düzey 2 bölgesinde kurumsal yapılanmasını tamamlamış olan Kalkınma Ajanslarının en temel destek aracı olan hibe enstrümanın KOBİ'lere olan etkisi ele alınmıştır. KOBİ'ler ülkemizdeki ticari işletmelerin %90'ını oluşturmaktadır ve KOBİ'lere yapılan destek büyük ölçüde doğrudan reel sektöre yapılan bir destek anlamına gelmektedir. KOBİ'lerin Türkiye'nin genelinde yapısal nitelikte olduğu kabul edilen bazı sorunları mevcuttur; aile şirketi niteliğinde kurulmaları, finans enstrümanlarını yeterince tanımamaları profesyonel yöneticilerle çalışmamaları, faturaya bağlanmayan ticari faaliyetleri, ... vb. Bunların yanında sektör ve lokasyona bağlı olarak karşılaştıkları başka müşterek sorunlarda olabilmektedir. Kalkınma Ajanslarının temel görevlerinden biri de bölgelerindeki ticari potansiyeli harekete geçirmek, gelişme potansiyeli olan sektörleri desteklemek ve böylece bölgelerarası gelişmişlik farklarını azaltmaktır. Kalkınma Ajansları destekleyecekleri sektörleri belirlerken, hazırlamış oldukları kendi bölgelerine ilişkin Bölge Planını esas alıp bu plana göre, bölge için avantajlı sektörleri desteklemek yönünde mali destek programları tasarlamaktadırlar. Kalkınma Ajanslarının yanında başka kamu kurumları da KOBİ'leri hibe ve benzeri yöntemlerle desteklemektedirler. Kamu otoritesinin farklı kurumlar üzerinden KOBİ'lere yönelik destek programları yürütmesi, desteklerin etkilerinin ölçülebilirliğini de zayıflatmaktadır. Bu çalışmada TRC2 Bölgesinde (Diyarbakır- Şanlıurfa) faaliyet gösteren Karacadağ Kalkınma Ajansının bölgesindeki KOBİ'lere yönelik olarak uyguladığı 2010 yılı mali destek programı ele alınmıştır. Destek alan ve almayan KOBİ'lerden oluşan örneklemin destek öncesi ve destek sonrası durumları mukayase edilmiş, çıkan sonuçlardan hibe mekanizmasının etkinliği ve yerindeliği değerlendirilmiştir.

In this thesis, grants, which the main support tools of the Development Agencies, and its effects on the SME's was discussed. Development Agencies with law no. 5449, in the two regions of Turkey, established in 2006 as a pilot application, in 2010 the institutional structure completed in twenty-six level 2 region. SMEs makes 90% of Commercial enterprises in our country, and SME support means a great extent directly support the real sector. There are some problems of the SMEs which considered as structural all over the Turkey; family-owned company, not recognize sufficiently the financial instruments, don't employee with professional managers, informal activities... etc. Besides these, depending on sector and location, may be other common problems faced by. One of the main tasks of the DAs to mobilize commercial potential of the regions and sectors that have the potential to support the development and thereby to reduce regional disparities. When determining to supports that given by Development Agencies, Regional Plan are based on and according to that plan Financial Support Programme prepared. Advantageous sectors of the region supports by Agency. As well as Development Agencies, other public institutions supports to SME's with grants and similar methods. Support programs for SMEs out of the public authority to carry out the different institutions, weakens the measurability of the effects of subsidies. In this study, TRC2 Region (Diyarbakır-Şanlıurfa) operating Karacadag Development Agencies support program, which was operated for SMEs in 2010, was discussed. Pre-and post-conditions of supported and unsuppurted SMEs was compared. From results the effectiveness and appropriateness of the grant mechanism was evaluated.