Once Again on the Etymology of Old Turkic Ya?a ~ Ya?an ~ Yagan “Elephant”
Küçük Resim Yok
Tarih
2014
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Hacettepe Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
The present study on the etymology of the Old Turkic ya?a ~ ya?an ~ yagan “elephant” claims that the word was borrowed from Chinese only and directly into Common Turkic as *za? about in the 6th century and that it yielded the attested forms in Old Turkic after the formatives +gA and +gAn had been attached. It is also tried to be shown by means of loanwords and historical records that Common Turkic and Bulgar Turkic of the 6th century had onset z- and d’- respectively in place of the Old Turkic onset y-. The Mongolic ja’an “elephant” was borrowed either from Early Common Turkic *za?gan or Late Old Turkic *jagan. In the final part of the study, the development of the Proto-Turkic onset consonants *d- *j- *y- *n- in Common Turkic and Bulgar Turkic is discussed and summarized.
Eski Türkçe ya?a ~ ya?an ~ yagan “fil” kelimesinin etimolojisi üzerine yapılan bu çalışma, kelimenin 6. yüzyıl civarlarında Çinceden doğrudan ve yalnızca Genel Türkçeye *za? olarak girdiğini ve +gA ile +gAn eklerini alarak Eski Türkçede bilinen şekilleriyle ortaya çıktığını ileri sürmektedir. Bunun yanı sıra, alıntılar ve tarihî kayıtlar aracılığıyla Eski Türkçe söz başı y- sesine karşılık 6. yüzyılda Genel Türkçede z-, Bulgar Türkçesinde ise d’- sesinin var olduğu gösterilmeye çalışılmıştır. Moğolca ja’an “fil” ise ya Erken Genel Türkçe *za?gan veya Geç Eski Türkçe *jagan şeklinden bir alıntıdır. Çalışmanın sonunda, Proto-Türkçe *d- *j- *y- *n- seslerinin Genel Türkçe ve Bulgar Türkçesindeki gelişimleri tanıklar üzerinden tartışılmış ve özetlenmiştir.
Eski Türkçe ya?a ~ ya?an ~ yagan “fil” kelimesinin etimolojisi üzerine yapılan bu çalışma, kelimenin 6. yüzyıl civarlarında Çinceden doğrudan ve yalnızca Genel Türkçeye *za? olarak girdiğini ve +gA ile +gAn eklerini alarak Eski Türkçede bilinen şekilleriyle ortaya çıktığını ileri sürmektedir. Bunun yanı sıra, alıntılar ve tarihî kayıtlar aracılığıyla Eski Türkçe söz başı y- sesine karşılık 6. yüzyılda Genel Türkçede z-, Bulgar Türkçesinde ise d’- sesinin var olduğu gösterilmeye çalışılmıştır. Moğolca ja’an “fil” ise ya Erken Genel Türkçe *za?gan veya Geç Eski Türkçe *jagan şeklinden bir alıntıdır. Çalışmanın sonunda, Proto-Türkçe *d- *j- *y- *n- seslerinin Genel Türkçe ve Bulgar Türkçesindeki gelişimleri tanıklar üzerinden tartışılmış ve özetlenmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Old Turkic, Mongolic, elephant, loanword, onset consonant, Eski Türkçe, Moğolca, fil, alıntı, söz başı ünsüzü.
Kaynak
Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD)
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
21
Sayı
21
