Atak, MelekOzcan, Lale2025-03-092025-03-0920242717-6959https://doi.org/10.26650/iujts.2024.1442564https://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1280927https://hdl.handle.net/20.500.12662/4830Roman türü Türk edebiyatına çeviri yoluyla taşınmıştır. 19. yüzyılda Türk okurunu ilk kez roman türüyle tanıştıran yazar ve çevirmenler bu edebi türün erek dile aktarılmasında ihtiyatlı davranmıştır. Çevrilecek metin türü ve yazar seçimi belirli çeviri normları çerçevesinde gerçekleşmiştir. Bu normlar arasında başta gelen norm, çevrilecek eserin Türk ve İslam ahlakı değerlerine uygun olmasıdır. Aynı durum 19. yüzyılda Ermeni harfleriyle Türkçeye çevrilen romanlar için de geçerlidir. Ermeni çevirmenler ve yayınevi sahipleri Batı’dan yaptıkları çevirilerde temkinli davranarak çevrilecek eser ve yazar seçimini titizlikle yapmışlardır. Bu çerçevede Osmanlıda yaşayan ve faaliyet gösteren Ermeni çevirmenler ve yayınevi sahiplerinin içinde bulundukları toplumun yani Türk yazar ve çevirmenlerin çeviri yaklaşımdan çok farklı bir yaklaşım benimsemediklerini düşünmekteyiz. Bu düşüncemizin doğruluğunu görebilmek amacıyla Gideon Toury’nin süreç öncesi çeviri normları kapsamında yan metinler olarak önsözler mercek altına alınmıştır. Buradan yola çıkarak 1850-1900 yılları arasında çevrilen Ermeni harfli Türkçe romanların bir dökümü yapılmıştır. Bu eserler arasından seçtiğimiz on romanın önsözünde eserin ahlaki değerlere uygunluğuna önem verildiğini gösteren, çevrilen romanın sadece okuru eğlendirmekle kalmayıp okurun ahlaki açıdan istifade edebileceği bir roman olduğunu belirten ifadeler tespit edilmiştir. Bu veriler ışığında 19. yüzyıl Ermeni harfli Türkçe roman çevirilerinde ahlak kavramının metin türü seçimindeki önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAhlakTanzimat DöneminormlarErmeni harfli TürkçeArticle10.26650/iujts.2024.144256410520931280927