Erişkin bireylerde bilişsel esnekliğin, belirsizliğe tahammülsüzlük ve ruminatif düşünce biçimi ile ilişkisinin değerlendirilmesi

Küçük Resim Yok

Tarih

2024

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

İstanbul Beykent Üniversitesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Çalışmanın temel amacı, erişkin bireylerin zorlu yaşam olayları karşısında gösterdikleri bilişsel esneklik kapasitesi, belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyi ve ruminatif düşünce eğiliminin birlikte ele alınması ve aralarında bir ilişki olup olmadığının değerlendirilmesidir. Bunun yanında, çeşitli demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadıklarına da bakılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 453 erişkin bireyden oluşmaktadır. Veri toplama aşamasında Demografik Bilgi Formu, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ-12), Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği ve Ruminatif Düşünce Biçimi Ölçeği'nden faydalanılmıştır. Araştırmanın veri analizleri yürütülürken gruplararası karşılaştırmalarda Bağımsız Örneklem T-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA); korelasyon analizlerinde Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Ayrıca bilişsel esneklik ile belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkide ruminatif düşünce biçiminin aracılık etkisinin incelenmesi amacıyla basit ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Analizler sonucunda katılımcıların algıladıkları sosyal destek ve sosyoekonomik düzeylerine göre tüm ölçeklerin toplam ve alt boyut puan ortalamaları arasında anlamlı farklar bulunmuştur. Yaşları ile duygular üzerinde bilişsel kontrol puanları arasında pozitif yönde anlamlı ilişki görülmüştür. Elde edilen bulgulara göre, belirsizliğe tahammülsüzlük ve ruminatif düşünce biçimi düzeyleri arttıkça, bilişsel esneklik düzeyi azalmaktadır. Ayrıca, bilişsel esneklik ile belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkide ruminatif düşünce biçiminin kısmi aracılık etkisinin bulunduğu belirlenmiştir. Son olarak bulgular, alanyazındaki diğer çalışmalar göz önünde tutularak tartışılmıştır.
The aim of the study is to consider together the cognitive flexibility capacity, intolerance of uncertainty level and ruminative thinking tendency of adult individuals in the face of challenging life events and to evaluate whether there is a relationship between them. In addition, it was also examined whether they differed according to various demographic variables. The sample of there search consists of 453 adult individuals. During the data collection phase, Demographic Information Form, Intolerance of Uncertainty Scale (IUS-12), Cognitive Control and Flexibility Scale and Ruminative Thought Style Scale were used. While conducting data analysis of there search, Independent Sample T-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were used for comparisons between groups; Pearson correlation analysis was used in correlation analyses. Additionally, simple and multiple regression analyzes were conducted to examine the mediating effect of ruminative thinking style on the relationship between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty. As a result of the analyses, significant differences were found between the total and subscale score averages of all scales according to the participants' perceived social support and socioeconomic levels. A significant positive relationship was observed between the irage and cognitive control scores over emotions. According to the findings, as intolerance of uncertainty and ruminative thinking levels increase, the level of cognitive flexibility decreases. Additionally, it was determined that ruminative thinking style had a partial mediating effect on the relationship between cognitive flexibility and intolerance of uncertainty. Finally, the findings were discussed considering other studies in the literature.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Psikoloji, Psychology

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Koleksiyon