Naili Abdullah Paşa Defter-i Teşrifat (metin-değerlendirme)
Küçük Resim Yok
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
İstanbul Beykent Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Osmanlı Devleti'nde, merâsimler ihtişâmını göstermenin en etkili yoludur. Ayrıca merâsimler, Osmanlı toplumu için önemli birer sosyal aktivitedir. Önceden belirlerlenmiş programa göre icrâ edilir ve bu program "teşrîfâtî" adı verilen protokol memuru tarafından hazırlanırdı. En üst rütbedeki protokol memuru olan teşrîfâtî, teşrîfâtla alakalı uygulamada bir sorun yaşanırsa Kalem'deki defterlere bakarak "sûret" hazırlardı. Sadrıâzama bağlı olarak çalışır ve gerektiğinde başvurulacak "teşrîfât defterlerini" hazırlardı. Çalışmamda, bu defterlerden birisi olan Nâilî Abdullah Paşa'ya ait Defter-i Teşrîfât'ın transkripsiyonu ve değerlendirmesini yaptım. Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde, A. d. 359 katalog numarasıyla bulunan defter –transkripsiyonunu ve tıpkı basımını yaptığım nüsha-, Sultân I. Mahmud'a sunulduğunu düşündüğüm defter olup bunun hâricinde üç adet nüshası daha bulunmaktadır. Nâilî Abdullah Paşa, teşrîfâtçılığı döneminde teşrîfât kanûnlarını derleyerek kaleme aldığı bu eser, Osmanlı târîhinde "hattlı defter" nâmıyla ün salmıştır. İhtivâ ettiği başlıca konular; bayramlaşma merâsimleri, ziyâfetler, elçi kabulleri, dîvân-ı hümâyûna dâir kanûnlar, hil'at ve kürk ilbâsı, cenâze ve düğün törenleri, ordu ve donanma ile alakalı merâsimlerdir. Üslûbu, diğer teşrîfat defterlerinden biraz farklı olup yazar, aktardığı kural ve kaideleri, muhtelif tarihlerde icra edilen merasimlerden örnekler vererek anlatımı kuvvetlendirmiştir. Bu defter, Osmanlı devlet protokolünü çalışanlar için mühim bir kaynak olmasıının yanı sıra, Osmanlı tarihinin diğer alanlarında çalışma yapanlar için de mühim bir kaynaktır.
In the Ottoman Empire, ceremonies were the most effective way of displaying grandeur. In addition, ceremonies were an important social activity for the Ottoman society. They were carried out according to a pre-determined program and was prepared by a protocol official. If a problem happens regarding the protocol, the highest ranking protocol official would prepare "sûret" in accordance to the books at Office. He would work connected to the Grand Vizier and prepared the "Protocol registries" which would be referred when needed. In mine study, the transcription and evaluation of one of these books, Nâilî Abdullah Pasha's Protocol book, was made. At the Ottoman Prime Ministry Archives, the notebook which could be found with A. d. 359 catalog number, is the notebook that is believed to be a belonging of Sultan I. Mahmut, and it also has three more copies. This work, which Nâilî Abdullah Pasha wrote by compiling the laws of protocol, became known with the name of "Hattlı defter" in the Ottoman history. Primary subject included being; ceremony of greetings in festivals, feasts, acceptance of an envoy, laws concerning the council (Divan-ı Hümayun), funeral and wedding ceremonies, army and navy ceremonies. The style is slightly different from other protocol books, and the author, the rules and bases, have strengthened the narrative by giving examples of the cerenomies performed in various dates. This Notebook is a very important sourve both for the people who study Ottoman state protocols and for the researchers of the other fields of Ottoman history.
In the Ottoman Empire, ceremonies were the most effective way of displaying grandeur. In addition, ceremonies were an important social activity for the Ottoman society. They were carried out according to a pre-determined program and was prepared by a protocol official. If a problem happens regarding the protocol, the highest ranking protocol official would prepare "sûret" in accordance to the books at Office. He would work connected to the Grand Vizier and prepared the "Protocol registries" which would be referred when needed. In mine study, the transcription and evaluation of one of these books, Nâilî Abdullah Pasha's Protocol book, was made. At the Ottoman Prime Ministry Archives, the notebook which could be found with A. d. 359 catalog number, is the notebook that is believed to be a belonging of Sultan I. Mahmut, and it also has three more copies. This work, which Nâilî Abdullah Pasha wrote by compiling the laws of protocol, became known with the name of "Hattlı defter" in the Ottoman history. Primary subject included being; ceremony of greetings in festivals, feasts, acceptance of an envoy, laws concerning the council (Divan-ı Hümayun), funeral and wedding ceremonies, army and navy ceremonies. The style is slightly different from other protocol books, and the author, the rules and bases, have strengthened the narrative by giving examples of the cerenomies performed in various dates. This Notebook is a very important sourve both for the people who study Ottoman state protocols and for the researchers of the other fields of Ottoman history.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, History
